یلدا... یادگاری مانده از روزگاران غبارآلود دور. یادمان زادن میترا، نگهبان عدالت و راستی، دشمن کژی و تاریکی و پیمان‌شکنی، رهنمون جانهای پاک به پردیس، سرچشمه‌ی باروری جهان، و آفریننده‌ی خورشید. خدای هندوایرانی‌ای که در ایران پیش از زردشت بلندترین مرتبه را داشت[1] و پس از ظهور او هم، هم‌راه با اهورامزدا و آناهیتا سه‌گانه‌ی مشهور خدایان ایرانی را ساخت. او مظهر روشنایی‌ست و هم از این رو در درازترین و تاریکترین شب سال پا به وجود می‌گذارد تا از آن پس کوتاه‌تر شدن شبها و پیروزی تدریجی نور را بر تاریکی اهریمنی نوید دهد. او آفریننده‌ی مهر (خورشید) است و خورشید اصلیترین نماد اوست، تا آن‌جا که او خود هم بیشتر به مهر معروف است تا میترا و آیینش را «کیش مهر» یا «مهرپرستی» خوانده‌اند.
